Een opgezwollen hongerbuik en een gezicht vol bromvliegen

In drie Havo zat ik en we zouden natuurkunde krijgen. De bel was nog niet gegaan en ik liep het op Jeroen Jansen na, lege lokaal binnen om te gaan zitten. Hij had een plek helemaal vooraan naast de ingang. In zijn agenda bewaarde hij iets en zodra de eerstvolgende klasgenoot het lokaal binnenkwam en zijn tafel passeerde, pakte Jeroen het en liet het zien. "Dit is Mailin, toen ze nog op Curaçao woonde". De klasgenoot, schoot in de lach, draaide zich vlug om naar mij, toen weer terug naar het plaatje en liep vervolgens zwijgend naar zijn plaats. Ik zag op de foto een naakt Afrikaans kind met een opgezwollen hongerbuik en een gezicht vol bromvliegen. Alle klasgenoten die het lokaal binnenkwamen, kregen de foto te zien. Allen, ook de meiden waarvan ik dacht dat ze mijn vriendinnen waren schoten in de lach. Niemand protesteerde of gaf Jeroen een opmerking. De docent kwam binnen, hij zag Jeroen met de foto bezig en zei: 'Berg dat op, we gaan nu beginnen met de les'. De rest van de les voelde ik tranen in mijn ogen prikken en er zat een brok in mijn keel. Ik schaamde me verschrikkelijk en durfde thuis niets te vertellen.



Hoe beledigd mag je zijn wanneer iemand je een Nigga Bitch noemt is nu de vraag. Het gebeurde de zwarte zangeres Rihanna. Wereldberoemd, hordes fans, geen onzeker tienermeisje zou je zeggen. Mag ze beledigd zijn wanneer het als grap bedoeld is?
En zou het ook nog kunnen dat het helemaal niets met je doet, hoewel je 'zwart' en vrouw bent? Of ben je dan naïef? En is dat dan weer bevestigend voor waar je voor uitgescholden wordt? Of mag ik deze conclusie eigenlijk helemaal niet trekken? Het is niet makkelijk.

Wat is humor eigenlijk en wie bepaalt of iets grappig bedoeld was? Degene die de grappige opmerking maakt of degene die hem naar zijn/haar hoofd geslingerd krijgt? En kan het zijn dat je als grappenmaker iets werkelijk vreselijk grappig vindt ondanks het feit dat je ziet dat degene waar jouw grap over gaat er enorm door gekwetst is? Is de gekwetste dan een sentimentele lapzwans, iemand met lange tenen en een groot ego? Of is de grappenmaker dan een gevoelloos wezen, die zonder respect voor andermans gevoel lol wil maken? Als jij over mij mag grappen zoals jij wil, mag ik dat dan ook over jou? En wie bepaalt dan hoever wij mogen gaan? Waar ligt de grens? Wat te denken van; grappen over religie, over slavernij, over seksuele geaardheid, over natuurvolkeren, over kinderporno, over ziektes, afwijkingen, stoornissen, oorlogsslachtoffers, slachtoffers van huiselijkgeweld en incest, hongersnoden, armoede enzovoorts mag dat?

Al snel zal blijken dat je, wanneer jij zelf een verbinding voelt met het onderwerp of er ooit fysieke of mentale pijn door hebt gevoeld, wat minder enthousiast lacht wanneer jij de grap hoort. Voel je die verbinding niet dan, zal je sneller, mits de opmerking werkelijk grappig is, in de lach schieten. Sommige grappenmakers vinden het heerlijk om iemand anders te kakken te zetten, maar zelfspot hebben ze niet. En is dat niet het begin van alle echte humor; jezelf te kakken zetten? Om je eigen ellende lachen? Het maakt je zoveel sterker dan te miezeren over die foute grap die om jou ging maar die iedereen behalve jijzelf kon waarderen.

Die bewuste ochtend in het natuurkundelokaal, had ik ook anders kunnen reageren. Ik had er een schepje bovenop kunnen doen. "Ja dat ben ik, ik was op een dieet, ik at nog minder dan die vliegen, alleen mijn buik werd maar niet slanker". Misschien was de act van Jeroen dan gestopt, of had hij mee gelachen, hadden we samen kunnen lachen en was ik niet het slachtoffer geworden.
Maar het kwam niet in mij op om mee te doen, om er een grotere grap van te maken. Want om dat te kunnen doen, moet je stevig in je schoenen staan en dat stond ik absoluut niet. Ik twijfelde enorm aan mezelf, vond mezelf lelijk en saai. Feitelijk nam ik mijzelf te serieus. Ik werd geraakt omdat ik me liet raken.

De hoofdredactrice van de Jackie, zij die de woorden Nigga Bitch gebruikte, had misschien eerst een paar gewaagde grappen over zichzelf moeten maken. Zich moeten etaleren als clown met een talent voor zichzelf op de hak nemen. Dan was haar Nigga Bitch grap wellicht anders gevallen. Lezers en Rihanna in het bijzonder, zouden gedacht hebben, daar heb je haar weer met d'r humor. Hoewel het best listig is. Ik zou bijna zeggen: 'Laat de grappen over religie, seksuele geaardheid, afkomst etc. over aan zij die onder de bedoelde groep vallen.'
En de gekwelden onder ons zou ik willen adviseren vooral zelf grappen over hun afkomst, religie, aangeboren afwijkingen, seksuele geaardheid, jeugdtrauma's et cetera te blijven maken. Hopelijk werkt dat aanstekelijk en hoeven in de toekomst mensen geen ontslag meer te nemen omdat niemand beledigd of gekrenkt meer raakt en mensen alleen maar lachen omdat ze zichzelf niet te serieus nemen.

Er is sinds die ochtend in dat natuurkundelokaal wel wat veranderd in mijn leven. Tegenwoordig ben ik van mening dat ik er prima uitzie, schrijf ik graag over mijn leven waarbij ik vaak overdrijf, ik ben minder snel beledigd en zet mezelf graag een beetje voor schut. De zelfspot heeft me sterk gemaakt.
Misschien zet dit blog aan tot discussie of misschien zullen mensen erdoor geraakt worden en misschien heel misschien ben ik slechts een roepende in de woestijn.
Time will tell...
Mailin Fleur Landvreugd

Reacties